Digitale tools voor burgerparticipatie

Definitie

Digitale tools voor burgerparticipatie verwijzen naar online platformen en toepassingen die gebruikt worden om burgers actief te betrekken bij het politieke leven van een gemeenschap. De functies ervan zijn ontworpen om de betrokkenheid van burgers aan te moedigen en participatie op grote schaal te vergemakkelijken.

Sommige softwarepakketten richten zich op een specifieke functionaliteit, terwijl andere eerder veelzijdig zijn.

Hier zijn twee voorbeelden van gratis tools:

• Dankzij Polis kun je in realtime de meningen van een groep mensen over een onderwerp verzamelen en analyseren;
• Met Decidim kun je online ruimten creëren om participatie binnen een gemeenschap te organiseren.

Geschiedenis

In de jaren 2000 legden de komst van interactieve websites, de eerste samenwerkingstools en de sociale netwerken van het ‘Web 2.0’ de basis voor het participatieve en collaboratieve netwerk dat we vandaag kennen. Deze algoritmische platformen maken het mogelijk om een groot aantal mensen te bereiken, maar ze zijn niet ontworpen voor burgerparticipatie.

De eerste projecten rond ‘civic tech’ (technologie voor het burgerschap), die burgerbetrokkenheid en digitale technologieën combineren, ontstonden in het begin van de jaren 2010.

Belangrijkste principes

Er is vandaag een brede waaier aan digitale tools voor burgerparticipatie beschikbaar, zowel gratis als tegen betaling. Ze werken volgens drie fundamentele principes:

• toegankelijkheid, voor zoveel mogelijk mensen,
• transparantie van besluitvormingsprocessen en openbare informatie,
• verantwoordelijkheid van politieke vertegenwoordigers tegenover burgers.

Uitdagingen

Hoewel digitale tools het mogelijk maken om het bereik van burgerparticipatie te vergroten, zijn er ook grenzen aan hoe ze in de praktijk kunnen worden gebracht:

• de digitale kloof, die nog steeds een groot deel van de bevolking treft;
• de betrokkenheid van een beperkt aantal mensen, ondanks het potentieel van deze platformen;
• de vertrouwelijkheid en beveiliging van persoonsgegevens;
• moeilijkheid om echt overleg te organiseren.

Ondanks deze uitdagingen bieden deze tools een toegevoegde waarde op het vlak van co-constructie van overheidsbeleid en burgerschap. Hun contentmanagementsysteem kan organisaties ook helpen om participatieve processen te structureren.