Hoe kan je de informatie verstrekken die nodig is voor een participatief proces?

Informatie als onderdeel van beleidsparticipatie

Eerlijke informatie ter beschikking stellen is een cruciaal onderdeel van beleidsparticipatie. Om participatie mogelijk te maken, moeten burgers minstens een basiskennis hebben van het onderwerp waarop het beleid betrekking heeft.

Informatie als onderdeel van participatieve processen

Het beschikbaar stellen van informatie is niet altijd gegarandeerd in participatieve processen.

• Bij sommige vormen van online raadpleging gaat men ervan uit dat burgers zichzelf persoonlijk hebben geïnformeerd, wat kan zorgen voor grote ongelijkheden.
• Informatie verstrekken is vaak optioneel (bijvoorbeeld: een hyperlink om informatie te raadplegen alvorens te antwoorden op een vraag).

Informatie als onderdeel van de deliberatieve democratie

In een deliberatief proces kan beraadslaging slechts plaatsvinden als alle deelnemers de kans hebben gehad om zich voldoende te informeren.

Wie kiest welke informatie beschikbaar wordt gesteld en door welke bronnen?

De informatieverstrekkers of -bronnen moeten deskundigen zijn, representatief voor verschillende standpunten en in staat om hun expertise over te brengen aan niet-deskundigen.

• Voor het selecteren van de te verstrekken informatie en de bijbehorende bronnen is het aan te raden een onafhankelijke stuurgroep op te richten, bestaande uit deskundigen, specialisten zonder directe belangen en diverse belanghebbenden.
• Burgers kunnen ook bepalen welke informatie nodig is en wat de bronnen zijn van die informatie.

Welke informatiebronnen moet je gebruiken?

De lijst van informatieverstrekkers omvat idealiter:

• vertegenwoordigers van de organiserende overheid,
• belanghebbenden (drukkings- of belangengroepen),
• vertegenwoordigers van de gemeenschap en het grote publiek,
• ervaringsdeskundigen met ervaring over het onderwerp in kwestie.

Hoe moet je informatie verstrekken opdat die inclusief en voor iedereen toegankelijk is?

• De presentaties van de deskundigen moeten in toegankelijke taal gebeuren, zonder jargon of ingewikkelde termen.
• In een diverse samenleving moet je overwegen om informatie te verstrekken in andere talen dan de officiële taal.
• Er moet een mix van leermethoden aangeboden worden waardoor alle deelnemers de informatie op hun eigen manier kunnen verwerken: presentaties door deskundigen, video’s, tekeningen, discussies in kleine groepen,...
• Om burgers voor te bereiden, is het een goed idee om ze kennis te laten maken met de verschillende methoden van kritisch luisteren naar een spreker.

Hoeveel informatie hebben burgers nodig en hoeveel tijd hebben ze nodig om die te verwerken?

Elk proces is maatwerk, waarbij verschillende factoren een invloed hebben op de benodigde hoeveelheid informatie en de beschikbare tijd.

• Het is belangrijk om te weten hoeveel informatie er nodig is om een ‘redelijke’ aanbeveling te doen.
• Er moeten pauzes zijn tussen de sessies zodat burgers informatie opnieuw kunnen bekijken en verwerken, of op zoek kunnen gaan naar nieuwe informatie.
• De deelnemers hebben veel tijd nodig omdat ze verschillende takenmoeten uitvoeren: samen nadenken, leren, overleggen en een gemeenschappelijke basis vinden.